Een 'Rotterdamsere' gemeente graag!
datum: 18 - 03 - 18
De gemeentelijke organisatie vormt nog lang geen afspiegeling van de stad en kan een stuk “Rotterdamser”, vindt Nynke Schaaf. Zo zijn jonge medewerkers zwaar ondervertegenwoordigd en dient er ook op het gebied van diversiteit nog een grote slag gemaakt te worden.
Een goede afspiegeling van de Rotterdamse samenleving is niet alleen in termen van gelijke kansen belangrijk, maar is ook broodnodig om goed aan te voelen wat er leeft. Besluiten worden er beter van en het scheelt allerlei kostbare belevingsonderzoeken. Tijdens de Nieuwe Cultuurtop 2018 op 12 maart 2018 in Annabel was het regelmatig te horen: “Ze begrijpen niet wat ik doe.” Afwijkende en vernieuwende voorstellen om bijvoorbeeld jongeren op Zuid in beweging te krijgen, zouden daardoor te vaak niet op waarde worden geschat.
Ik wil er 10 jaar voor uittrekken om dit op orde te krijgen. Dat lijkt lang, maar verandering kost tijd en je kan beter een haalbaar doel stellen dan roeptoeteren dat het morgen op orde moet zijn. Dan is het namelijk overmorgen weer van de agenda verdwenen. Van anoniem solliciteren ben ik geen voorstander. Je afkomst moeten verbergen om afkomst geen issue te laten zijn, dat is de omgekeerde wereld. Onze ambtenaren kunnen echt wel betere oplossingen bedenken: denk bijvoorbeeld aan divers samengestelde of zelfs externe sollicitatiecommissies.
Kom maar lekker in Rotterdam wonen
Ook wil ik iets doen aan het gegeven dat veel ambtenaren zelf niet in Rotterdam wonen, maar er wel werken. Uit een inventarisatie in 2013 bleek dat medewerkers in de lagere loonschalen in meerderheid in Rotterdam wonen. Deze mensen weten beter wat er in de stad speelt dan hun leidinggevenden! Hogere ambtenaren doen er dus verstandig aan goed te luisteren naar deze ambtenaren. Dat is in ieder geval een begin. Nu creëren ze nog te vaak in de ivoren clusters hun eigen werkelijkheid en dringen ze deze op aan de lagere echelons. Uit de inventarisatie bleek ook dat de gemeente Rotterdam op jaarbasis zo'n 5 miljoen euro aan woon/werk-vergoedingen betaalde. Wettelijk is vastgelegd dat politieke ambtsdragers, waaronder burgemeesters en wethouders, in hun gemeente moeten wonen. Voor ambtenaren geldt die regel niet. Ambtenaren bepalen natuurlijk zelf waar ze willen wonen, maar ik juich het wel toe als dat in Rotterdam is. Dan voelen ze alles toch nét wat beter aan. Die signalen krijg ik ook uit de stad. Ik stel daarom voor dat we de verhuiskostenvergoeding permanent in stand houden en niet twee jaar na indiensttreding laten vervallen, zoals nu het geval is. Daar zet ik tegenover dat de woon/werk-vergoeding voor ambtenaren van buiten Rotterdam wat mij betreft komt te vervallen. Waarom zouden we dat aanmoedigen door het financieel te ondersteunen? Het is bovendien duurzamer als ambtenaren niet hoeven te reizen.
Ophouden met bezuinigen
De afgelopen jaren is er flink gesneden bij de gemeente en verloren duizenden ambtenaren hun baan. Het aantal ambtenaren ging van 13.000 in 2012 naar 10.000 in 2017, een jaarlijkse besparing van 100 miljoen euro. De bezuinigingen leidden echter ook tot grote onrust en onzekerheid. Veel kwalitatief hoogwaardige medewerkers besloten hun heil elders te zoeken, terwijl hun expertise juist voor grote en complexe projecten onontbeerlijk is. Om de sociaal maatschappelijke uitdagingen van deze stad aan te gaan, is een goede samenwerking tussen stad en stadhuis cruciaal. Dat vraagt niet om minder ambtenaren, maar om de beste ambtenaren en een andere rolverdeling tussen stad en stadhuis. Creatieve oplossingen voor sociale en maatschappelijke vraagstukken komen steeds meer uit de stad. Neem het initiatief Granny’s Finest, de breidende oma’s die bij elkaar komen en de mooiste producten vervaardigen. Een slim Rotterdams initiatief, want het helpt tegen eenzaamheid en heeft een eigen verdienmodel omdat de producten verkocht worden. Een schone taak voor ambtenaren om dergelijke initiatieven waar mogelijk en nodig te steunen, want ook de gemeente Rotterdam heeft het terugdringen van sociaal isolement op haar agenda staan. Dat vraagt om ambtenaren die doordachte en minder doordachte initiatieven van elkaar kunnen scheiden, vervolgens ook de wegen kennen om goede plannen te ondersteunen en als sprake is van een aanzienlijk maatschappelijk effect ook nog door kunnen pakken. En dit alles dient dan ook nog op een betrouwbare en zorgvuldige manier te verlopen, want het gaat om belastinggeld.
Niet afraffelen, zorgvuldig aanpakken
Dit veranderingsproces heeft continuïteit nodig en dus moet het maar eens afgelopen zijn met het bezuinigen op ambtenaren. Je zorgen over je eigen positie is namelijk het laatste wat je kan gebruiken als je de samenwerking met initiatiefnemers in de stad wil opzoeken. Daarom dat we het “Rotterdamser” maken van de gemeente niet moeten afraffelen, maar zorgvuldig moeten aanpakken en 10 jaar de tijd nemen. Dan kan gelijktijdig worden gewerkt aan de andere rol van de ambtenaar die nodig is om Rotterdam sterk en trots de komende transitie door te sluizen. Laat ambtenaren uit heel de wereld straks maar in de rij staan om hier te mogen werken én wonen. Want de wereld is Rotterdam en Rotterdam is de wereld.
Bron en/of auteur: Stadslog (door Nynke Schaaf)
